top of page
Foto van schrijverYorick Knijff

Urban sports in Vlaanderen

Jongeren hebben namelijk meer vrijheid dan ooit tevoren. Daarbij zijn er anno 2023 vele digitale trends die een belangrijke factor hebben, en wordt de openbare ruimte meer als sportief en creatief toneel gebruikt. Een vorm van beweging en expressie die we ‘Urban Sports & Culture’ noemen.


Artikel inhoud

  1. Omvang urban sports in Vlaanderen

  2. Hoe faciliteer je urban?

  3. Hoe staat urban ervoor in jouw gemeenten?

  4. Learned lessons uit Vlaanderen en Nederland

  5. Urban en de toekomst


Urban Sports en Culture Vlaanderen

Hoeveel urban sporters zijn er in Vlaanderen? 400.000.

Waar deze beweging van skaters, freerunners, hiphopdansers, graffiti-artiesten en muzikanten al sinds de 80’s dé lifestyle is voor velen, krijgt het sinds een paar jaar de aandacht die het verdient. Ook in Vlaanderen is er steeds meer focus vanuit het publieke domein. Want ‘Urban Sports & Culture’, leeft onder de jongeren. De sporten, klederdracht, activiteiten op straat, muziek en kunstvormen; de behoefte naar een andere manier van organiseren, lifestyle en fysieke uitdaging is enorm. Het betreft dus een sterke jongerencultuur die zich niet volledig thuis voelt in de wetten en regels van de traditionele cultuur, Waar klassieke sporten en instanties al decennialang vallen onder beleid, wil deze groep zijn eigenheid en vrijheid behouden maar op zoek is naar meer vrijheid en creativiteit. Creatievelingen die geïnspireerd raken door ontmoetingen op straat, via internet en die door middel van sociale media hun leeftijdsgenoten vinden.


Waar klassieke sporten en instanties al decennialang vallen onder beleid, wil deze groep zijn eigenheid en vrijheid behouden

Echter ontbreekt de kennis over Urban Sports op landelijke schaal, maar er is een reëel beeld te geven met de kennis uit buurland Nederland. Onderzoeksbureau LINES by CityLegends heeft vele onderzoeken, internetdata en literatuur gebundeld van meerdere steden. Hieruit is een percentage vastgesteld van 6% Urban Sports actievelingen binnen de gehele Nederlandse bevolking. Als we deze statistiek toepassen op Vlaanderen, dan zou het betekenen dat er ruim 400.000 (!) Urban beoefenaars zijn. Een realistisch gegeven op basis van de volbrachte onderzoeken welke ondersteunt wordt door de toename in Vlaamse jeugdprojecten en infrastructuur binnen het domein Urban Sports & Culture.


Het mag duidelijk zijn dat Urban zich overal bevindt en de nodige aandacht verdient

Hoe faciliteer je Urban?

Maar hoe faciliteer je een behoefte zo groot die gebaseerd is op het zelf bepalen van hoe, waar, wanneer en met wie je dat doet? Waar klassieke sporten en instanties al decennialang vallen onder beleid, wil deze groep zijn eigenheid en vrijheid behouden. De straat is het podium, maar door de groei van Urban is er een andere behoefte ontstaan. Eén waarbij de rijkende hand van het publieke domein nodig is.

Want de Urban infrastructuur in Vlaanderen is vooralsnog niet op orde. Net als in Nederland en andere Europese landen zijn er in de 90’s en 00’s veel skateparken aangelegd welke niet goed zijn geplaatst of onderhouden. Deze parken,ook bruikbaar voor stuntsteppers, inlineskaters en BMX’ers, vielen onder hetzelfde regiem als speeltoestellen. Een specifiek beleid, direct contact met de doelgroep en kennis over ‘Urban infrastructuur’ was er nog niet. Inmiddels is die er gelukkig wel.


Urban Sports Vlaanderen

De grote Vlaamse steden hebben de nodige stappen gezet naar een beter Urban klimaat. Antwerpen is de voorloper als het gaat om 3x3 basketbal. Stad Gent heeft de grootste outdoor faciliteit. Gelegen naast de topsporthal met een gevarieerd skate- en freerunpark. Leuven heeft met Hal5 zelfs een indoor freerunpark dat wereldwijd bekend is. Brugge is op het moment druk bezig met een nieuw indoorpark voor meerdere Urban disciplines.

Skater in Antwerpen © Massimo Rinaldi


Misschien wel de grote verassing is Duffel met een kleine 20.000 inwoners, welke samen met de Urban community in sneltempo een skatepark en 3x3 basketbalveld naast elkaar gerealiseerd heeft! Urban is dan ook voor grote- én kleine kernen.

Urban is overal en groeit met de dag, maar hoe staat mijn stad of gemeente ervoor?

Het mag duidelijk zijn dat Urban Sports & Culture zich overal bevinden en de nodige aandacht verdient. En dat is terecht. Het brengt een gemeente een attractievere openbare ruimte waarin meer bewogen, cultureel gecreëerd

en sociaal ontwikkeld wordt. De Urban scene heeft zich lange tijd ontwikkeld onder de radar voordat het publieke domein daar zicht op had. En daar zit veelal het probleem; hoe breng je alles in kaart zonder dat daar regelgeving, kennis of beleid voor is?


Lessons learned uit Vlaanderen en Nederland

Gelukkig hoeven gemeenten het Urban-wiel niet opnieuw uit te vinden. In Nederland en Vlaanderen heeft Urban onderzoeksbureau LINES by CityLegends vele onderzoeks-, advies-, en strategieprojecten gedraaid. Enkele lessons learned geven we hieronder weer:



1. Ga het gesprek aan en doe een “City Scan” Ga erop uit en ontdek de behoeften.

De antwoorden liggen namelijk in de gemeente of stad zelf. Niet alleen in het werkveld, maar ook bij sport-, jeugd- en cultuurbeleid. Het gaat verder dan enkel infrastructuur, zogeheten ‘hardware’. Focus ook op activiteiten (software) en de organisatie eromheen (orgware). Want is er al contact met de Urban communities?

Wat verwacht men van de gemeenten en steden? Andersom kan de gemeente zich de vragen stellen als: Wat wordt doorgaans gefinancierd? Hoe groot is de Urbanscene eigenlijk bij ons? Wat zijn de juiste partijen om mee samen te werken en welke samenwerkingsmogelijkheden zijn er met andere domeinen?


Allemaal vragen waarop een ‘Urban City Scan’ het antwoord geeft. Het is een nulmeting om de situatie in kaart te brengen en gefundeerde keuzes te maken. Keuzes die gekoppeld worden aan trends van nu én het imago van de gemeente. Op basis van de opgehaalde input maak je een analyse met concreet advies op maat. Samen met de community.


2. Investeer in Urban ambtenaren en makers, want Urban is méér dan alleen sport

Tijdens een lokaal onderzoek komen veel vragen op die meerdere domeinen aanraken. Urban is namelijk meer dan sport. Het is ook cultuur, jongerenwerk, gebiedsontwikkeling, toerisme en ontspanning. Urban is een leefstijl met sportieve en artistieke elementen. Daarom is iemand verantwoordelijkheid geven voor Urban cruciaal. Met deze insteek worden er ook steeds meer ‘Urban Ambtenaren’ aangesteld in Nederland én Vlaanderen.


In meer dan 10 Nederlandse gemeenten zijn deze Urban Ambtenaren te vinden. Sinds kort is deze ontwikkeling ook in Vlaanderen te zien bij Urban koplopers Leuven en Gent. Deze Urban Ambtenaren zijn intermediairs die de verbindingen leggen tussen het Urban werkveld en het publieke domein. Zij staan in nauw contact met de community, alsook met diverse domeinen zoals sport, jeugd, cultuur en gebiedsontwikkeling. Om deze reden heeft LINES by CityLegends ook ‘Urban Makers’ in dienst welke samen met de lokale community en stakeholders Urban maken, en de nodige verbindingen leggen om Urban aan te jagen.


Urban heeft de toekomst en een handje helpen.

De jeugd heeft de toekomst, een toekomst die soms ver weg lijkt te zijn, maar stiekem heel dichtbij is. Deze bevindt zich nota benen gewoon op straat. De plek waar ontzettend veel gebeurt en waar veel gevormd wordt. Niet alleen het karakter van de persoon zelf, maar ook van de gemeente die je zal zijn. Er is geen reden meer om daar geen gehoor aan te gaan geven.



Wil jij jouw lokale Urban Sports & Culture community beter kennen en de volgende stap zetten? Geef Urban Makers Yorick Knijff of Jimmy Hermans van LINES by CityLegends dan gerust een seintje. Ze sparren graag verder over jouw Urban vraagstuk


Comments


bottom of page