Voor wie is de openbare ruimte? Voor iedereen toch? Ongeacht gender of etniciteit. 'Skatestoppers', de inrichting van de stad met straten, bankjes, zebrapaden en recreatieplekken laten nog vaak iets anders zien.
Waar de een zich helemaal thuis kan voelen, voelt de ander zich minder welkom. Dit komt vaak door het gebrek aan inclusie van de omgeving. Wordt er bij een sport of speelplek rekening gehouden met verschillende niveaus? Is er sociale controle of is de beweegplek ergens in een hoekje verstopt? Zijn er algemene faciliteiten zoals waterpunten of voldoende verlichting? Wat is de uitstraling van de plek, is deze uitnodigend voor iedereen?
Reference man
In januari 2022 kwam vanuit de NPO de seriedocumentaire ‘Reference man’ uit. In deze documentaire wordt verteld hoe de infrastructuur, de openbare ruimte, maar ook de airbags van onze auto’s volledig gemaakt zijn aan de hand van een referentiepop. Een referentiepop in de vorm van een mannenlichaam met een lengte van 1.80m en een gewicht van 70 kilo. Hierdoor wordt de vrouw veel minder meegenomen in de wetenschap, infrastructuur, maar ook onze bureaus en bureaustoelen schijnen gecreëerd te zijn voor en door de man. Hoe vloeit dit uit binnen sport, bewegen en in de openbare ruimte?
Denk ook aan de tienermeiden
In oktober 2022 post ‘Alles over sport’ het artikel ‘Denk ook aan tienermeiden bij het ontwerpen van een beweegvriendelijke omgeving’. Een lange titel die de spijker op de kop slaat. In dit artikel wordt duidelijk weergegeven wat het verschil is tussen jongens en meiden van 12 tot 17 jaar en hun participatie binnen sport. Bij de dames is deze participatie een stuk minder (+/- 10%). Dit heeft te maken met een aantal factoren. Deze factoren worden in het artikel uitgebreid besproken, hier benoemen we er een aantal:
Zoals bij veel leeftijdsgenoten verschuift er het een en ander binnen de prioriteiten. Op de middelbare school krijg je een ander leven dan op de basisschool. Huiswerk, relaties met vriendinnen onderhouden en dan ook nog sporten en bewegen. Er moeten keuzes gemaakt worden en dit gaat soms ten koste van sport.
Meiden voelen zich niet altijd op hun gemak of veilig op plekken met veel jongens.
De afstand, omgeving en uitstraling van plekken of activiteiten vormen een belemmering.
Alles over sport weet als kenniscentrum ook een aantal tips te benoemen. Zij geven aan dat dames behoefte hebben aan speelmogelijkheden die creativiteit, sociale interactie en samenwerking stimuleren.
Hierin is het belangrijk om ontmoetingsplekken te hebben waar ook sociale controle is, dicht in de buurt van thuis of andere voorzieningen.
Multifunctionele plekken zijn aantrekkelijk. Inclusieve plekken, niet apart iets voor meiden of jongens, maar juist samen.
Goede voorzieningen zijn een must. Plekken met genoeg licht, waar ze kunnen chillen, maar ook uitgedaagd worden om te bewegen.
Enkele voorbeelden van multifunctionele plekken:
Girls Make The City
In Brussel, in de Marollen, voelden dames zich niet vrij en veilig. Twee organisaties, Zijkant (een progressieve vrouwenbeweging) en Wetopia (een placemaking organisatie), besloten actie te ondernemen. Ze lanceerden de podcastreeks "Girls Make The City" en interviewden verschillende vrouwen over het inclusiever en veiliger maken van de stad en hun buurt. Ze gingen samen aan de slag met brainstormen over hoe de stad inclusiever kan worden. Niet alleen voor henzelf, maar ook voor hun ouders, vrienden en buren. De ideeën werden omgezet in aanbevelingen en een team van architecten ging er mee aan de slag.
De uitdaging: hoe win je als minderheid terrein op een skatepark of in een stad die eigenlijk al van iedereen zou moeten zijn? Dankzij zomerse evenementen en street-art in de omgeving komt er nu een meer diverse mix van mensen naar de skatebaan in de Marollen, geeft een van de participanten aan. Dit geeft een veiliger gevoel.
Samengevat
Er vindt verandering plaats in de behoeften van mensen als het gaat om sport, bewegen en de openbare ruimte. Niet heel lang geleden was alles nog gescheiden en hadden we in Nederland nog een jongens- en een meisjesschool. Dit is nu anders, iedereen moet mee kunnen doen en gebruik kunnen maken van aanbod en faciliteiten. Daarnaast streven we in Nederland naar kansengelijkheid. Hiervoor is de openbare ruimte een geschikt middel. De openbare ruimte kan dienen als ontmoetingsplek, sport- en beweegplek waar men elkaar leert kennen en uitdaagt.
Wordt er al rekening gehouden met diverse niveaus, sociale controle op de beweegplek, algemene faciliteiten of de uitstraling? Er zijn veel voorbeelden van plekken in de openbare ruimte waarbij dit echt de vraag is. Skateparken worden gebouwd verstopt in het laatste hoekje van de gemeente, waar niemand wil komen. Er wordt te weinig na gedacht over hoe kunst en street-art kan bijdragen aan een mooiere plek. Het doorvoeren van behoeften ontbreekt in beleid en faciliteit. Projecten en initiatieven zoals ‘Girls Make The City’ dragen bij aan de vooruitgang van zulke doorvoeringen. Hierdoor wordt het inzichtelijker hoe de openbare ruimte multifunctioneel ingezet kan worden aan verschillende doelen en belangen binnen een kern.
Check en lees de informatie over de openbare ruimte ook eens! Zie deze bronnen:
Comments